Hjalmar Falk: Reform af retskrivningen. 1899

Omslag Reform af retskrivningen ved professor Hj. Falk. Kristiania. Skolebladets brochure no. 8. 1899

Skriftet er i jpg-format. Hvert dokument er ca. 125 kB.

Originalformatet er 15,5 x 23 cm.

Omslag	5	10
1	6	11
2	7	12
3	8	13
4	9

Del denne siden

Om forfatteren

Hjalmar (Sejersted) Falk (1859–1928). Født i Vang på Hedmark. Språkforsker. Professor i germansk filologi ved Universitetet i Oslo fra 1897. Falks vitskapelige arbeid favna vidt: germansk og nordisk språk- og sagnhistorie, mytologi og folkeminne. Arbeidde for modernisering av dansk-norsk og var motstander av landsmål som offentlig skriftspråk. Var leder i nemnda som greidde ut 1917-rettskrivinga. Gav ut sammen med Alf Torp: Dansk-norskens lydhistorie (1898), Dansk-norskens syntax i historisk fremstilling (1900) og Etymologisk ordbog over det norske og det danske sprog (2 bd., 1903–06, omarbeidd utgave på tysk 1910–11). Gav ellers bl.a. ut Altwestnordische Kleiderkunde (1919), Betydningslære (1920) og de populærvitskapelige bøkene Vanskabninger i det norske sprog (1894), Sprogets visne blomster (1895) og Kulturminder i ord (1900). Sammen med Marius Hægstad foreslo han at ordet «amt» skulle skiftes ut med «fylke» og la fram forslag til flere nye fylkesnavn og herredsnavn.

Om Falk som universitetslærer
«I språkhistorie følgde eg professor Hjalmar Falk. Han var ein morosam førelesar. Men han hadde sine faste vitsar; når han tok til å sjå ut gjennom vindauga, visste vi at det kom ein vits. Eg skreiv ned det meste av førelesingane hans, og når eg så lånte bort referata, kunne studentane sjå i papira mine når vitsane kom. [...]

Falk var ein bra mann og ein god lærar, men det var ikkje just noko flog over han. Målet hans var fælt knudrut – som ein kan merka i "Dansk-norskens syntax". Då han vart riddar av Ugleordenen, fekk han høyra at den boka låg på kvar "ekte filologs nattbord som et ufeilbarlig sovemiddel".

Til tekster i språkhistorieførelesingane brukte han jamleg salmar. Ein gong stod han og streva med ein salme av Kingo som var noko vanskeleg. Då sa han: "Her er vi tyve studenter og en professor, og vi forstår ikke hvad der menes. Men det er vel fordi vi ikke har den rette gnosis."

Eg kom tidleg på det reine med at han var venstremann, nærmast venstreradikalar. Han var mellom dei som arbeidde for at vi skulle få studentutval med rett til å vera med og fastleggja studiet. I 1905 kom det endeleg ei lov om skiping av studentutval. Dette var etter eit benkeframlegg frå stortingsmann Ivar Tveiten; han var så interessert i studentane.»

(Fra Olav Midttun: Livsminne. Oslo: Det Norske Samlaget 1971, s. 45)

Publisert:23.03.2005 | Oppdatert:14.01.2021