Terningen er kasta
1: einevelde, 2: tvilling, 3: treeining, 4: kvadrat, 5: kvintett, 6: sekstant. Augo på terningen skjuler mang ei historie om talorda våre, alle med indoeuropeiske røter.
AV ERLEND LØNNUM
 |
Einaren kjem frå oino, som har gitt germanske ord som elleve og enke og latinske ord som unik og univers. |
 |
Toaren kjem frå duo, som har gitt germanske ord som tvitydig og tvil og latinske ord som duell og biceps. |
 |
Trearen kjem frå treies, som har gitt germanske ord som tredje og dreiel og latinske ord som trippel og tribune. |
 |
Firaren kjem frå kwetuōr, som har gitt ord som firkløver, kvartal, kaserne og trapes. |
 |
Femmaren kjem frå penkwe, som har gitt ord som finger (kanskje), kvintessens, pentagon og punsj. |
 |
Seksaren kjem frå sueḱs, som har gitt ord som semester, siesta, sekstett og heksagon. |
Sjølve terningen har med talet fire å gjere. Ordet skal vere omlaga av lågtysk terninc frå latin quaternio, som tyder ‘firar i terningspel’, ein populær syssel blant romerske soldatar.
Og som vi veit, då Julius Cæsar kryssa Rubicon, skal han ha utbrote: Terningen er kasta!
Del denne siden
